فضا و نظریۀ اجتماعی

نویسنده

  • مهدی ابراهیمی کارشناس ارشد توسعۀ اجتماعی، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

نظریۀ اجتماعی، غالبا بدون توجه به تحلیل نظام‌مند مسألۀ فضا (مکان)، صورت‌بندی شده است. درنظرگرفتن فضا و تحلیل فضایی به عنوان عرصه‌ای بنیادین از پژوهش و تبیین اجتماعی را می‌باید از ربع آخر قرن بیستم به این سو جستجو کرد. هدف این کتاب، ارائۀ دیدگاه‌هایی نظری و نشان دادن اهمیت آنها در توسعۀ یک نظریۀ اجتماعیِ دربرگیرنده و قابل‌ پذیرش درخصوص فضاست؛ نظریه‌ای که بتوان آن را در بررسی‌های نظری و تجربی پیرامون ماهیت پیچیدۀ واقعیت‌ها و روابط اجتماعی، به‌کاربست. در وجهی دیگر، چنین نظریه‌ای باید در درک و تحلیل اجتماعی مدرنیته نیز موثر افتد. نویسندۀ کتاب بر اهمیت درک و تحلیل جامعه‌شناختیِ بُعد فضایی ساختار، سازمان‌دهی و تجربۀ روابط و فعالیت‌های اجتماعی در   زمینه‌های گوناگون، تأکید کرده است. میان ویژگی‌های فیزیکی، بازنمایی‌های غالب و کاربردهای روزمرۀ فضاهای اجتماعی، تعامل پیچیده‌ای وجود دارد. این پیچیدگی، نیازمند فحص و وارسی گستردۀ نظریه‌های اجتماعی موجود درخصوص فضاست. فقدان مجموعه آثاری که فضا را به مثابه عاملی بنیادی در تحلیل اجتماعی- انتقادیِ مدرنیته درنظرگیرند، یکی از کاستی‌های جامعه‌شناسی امروزین است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بهره‌گیری از نظریۀ چیدمان فضا در کاهش انزوای اجتماعی-فضایی محله‌های شهری

توزیع نابرابر منابع و موقعیت‌های اجتماعی-اقتصادی در فضاهای شهری، ارتباط بین گروه‌های اجتماعی مختلف را کاهش داده، با تأثیرگذاری بر فرصت مشارکت در زندگی شهری، انزوای اجتماعی-فضایی را منجر می‌شود. اگرچه در زمینة تأثیر شکل شهری بر انزوای اجتماعی، پژوهش‌هایی صورت گرفته است، دانش کمی دربارة تأثیر پیکربندی فضایی شهر بر ظهور شبکه‌های اجتماعی مختلف وجود دارد که به‌واسطة تأثیرگذاری بر حرکت، بر انزوای اجت...

متن کامل

نظریۀ اجتماعی در انگارۀ اجتماعی معاصر ایران

در این مقاله با طرح مفهوم «انگارۀ اجتماعی» و «نظریۀ اجتماعی» و بیان نسبت میان آن‏ها تلاش می‌شود تاریخ اندیشۀ اجتماعی معاصر ایران مورد بازخوانی انتقادی قرار گیرد. آنچه اندیشۀ اجتماعی دوران معاصر ایران را از پیش از آن متمایز می‌سازد، واردشدن تأملاتی نظام‌مند دربارۀ «امر اجتماعی» است که بسیار متفاوت با اندیشه‌های اجتماعی پیشین در تاریخ اندیشۀ ایران بوده و به همین اعتبار از آن با عنوان «نظریۀ اجتما...

متن کامل

نظریۀ اجتماعی در انگارۀ اجتماعی معاصر ایران

در این مقاله با طرح مفهوم «انگارۀ اجتماعی» و «نظریۀ اجتماعی» و بیان نسبت میان آن‏ها تلاش می شود تاریخ اندیشۀ اجتماعی معاصر ایران مورد بازخوانی انتقادی قرار گیرد. آنچه اندیشۀ اجتماعی دوران معاصر ایران را از پیش از آن متمایز می سازد، واردشدن تأملاتی نظام مند دربارۀ «امر اجتماعی» است که بسیار متفاوت با اندیشه های اجتماعی پیشین در تاریخ اندیشۀ ایران بوده و به همین اعتبار از آن با عنوان «نظریۀ اجتما...

متن کامل

دلالتهای نظریۀ جهان‌های اجتماعی در بازسازی تحلیل گفتمان لاکلا و موفه(تمهید نظریۀ گفتمان بومی)

هدف: مسئلۀ این مقاله، استخراج رهنمودها و دلالتهای نظریۀ جهان اجتماعی منبعث از حکمت صدرایی در نقد و بازسازی نظریۀ گفتمان لاکلا و موفه بود. بدین منظور، به بازخوانی و بازسازی تحلیل گفتمان در افق تفکر صدرایی و مبتنی بر نظریۀ جهان‌های اجتماعی پارسانیا پرداخته شد؛ به نحوی که ویژگی‌های کاربردی آن حفظ شود. ابتدا به تبیین تحلیل گ...

متن کامل

سیاستگذاری اجتماعی مبتنی بر دلالتهای نظریۀ فطرت

نظریۀ فطرت، از بنیادی‌ترین مفاهیم در پارادایم اسلامی، سرشتی را برای انسان تصویر می‌کند که فراگیر، تبدیل‌ناپذیر، غیراکتسابی و مصون از خطاست و به نوعی تنها به انسان اختصاص دارد. از این رو بررسی ابعاد اثرگذاری این نظریه قادر خواهد بود تغییراتی اساسی را- با توجه به رویکرد تربیت‌محور خود، در میان کلیه حیطه‌ها و عرصه‌های نظری و سیاستگذاری در نحوۀ دخالت دولتها و حکومتها- در جوامع بشری مبتنی بر قبول و ...

متن کامل

نظریۀ ابتنای توسعۀ اجتماعی بر سرمایۀ حقوقی

سرمایۀ حقوقی، ناظر به روح انضباطی حاکم بر روابط شهروندان جامعه در چارچوب‌های معین در عرف و قانون مرسوم هر اجتماع است. براساس این دیدگاه، امکان توسعۀ اجتماعی در جامعه‌ای که فاقد سرمایۀ حقوقی است، اساساً بی‌معناست و سرمایۀ حقوقی در اجتماعی شکل می‌گیرد که وضع حقوقی پیش‌تر در آن استقرار یافته باشد. با این فرض، طبعاً وضع حقوقی و حاکمیت قانون نیز حکایت از گذار موفق از وضع طبیعی به وضع مدنی دارد. به این...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 3

صفحات  161- 168

تاریخ انتشار 2009-09-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023